Jabłonki: Pomnik generała Karola Świerczewskiego

Informacje:

Komunistyczny bohater narodowy lub pijak, zbrodniarz, nieudacznik – osoba generała Karola Świerczewskiego do dziś budzi wiele kontrowersji. W niczym nie zmienia to faktu, że to właśnie w Jabłonkach, gdzie obecnie stoi jego pomnik, zginął on 28 marca 1947 r. Co generał robił w tych stronach? Świerczewski był pułkownikiem Armii Czerwonej i generałem broni Wojska Polskiego, a także m.in. członkiem KCPZPR, wiceministrem obrony narodowej i posłem do Krajowej Rady Narodowej i na Sejm Ustawodawczy. To m.in. pod jego dowództwem, armia polska poniosła olbrzymie straty. W marcu 1947 r. przybył on do Krakowa, skąd miał udać się na wizytację wojsk w województwach krakowskim i rzeszowskim. W czasie powrotu z inspekcji w Lesku, generał wbrew wcześniejszym planom, postanowił pojechać na kolejną. Tym razem do Cisnej. Po drodze, kolumna, którą jechał wpadła w zasadzkę członków sotni „Chrina” i „Stacha” UPA. Sam generał został trafiony trzykrotnie i poniósł śmierć na miejscu.

W 1962 r. w Jabłonkach, stanął pomnik autorstwa Franciszka Strynkiewicza, upamiętniający wydarzenia sprzed 15 lat i zastąpił on skromny obelisk, który postawiono w tym miejscu w 10 rocznicę śmierci generała. Obecny obelisk ma za zadanie imitować mury Grenady i zwieńczony jest stylizowanym orłem piastowskim. Nieopodal pomnika znajduje się zaś głaz, z pamiątkową tablicą, na której wyryto słowa autorstwa Władysława Broniewskiego: „Nie o każdym śpiewają pieśni, lecz to imię opiewać będą. Ono potrafi się wznieść ponad historię legendą”. Od 1989 r. pomnik jest przystankiem marszu harcerskiego „Ostatnim szlakiem generała Waltera Świerczewskiego”. W rocznicę jego śmierci odbywały się tu z kolei manifestacje patriotyczne.