Lesko – co warto zobaczyć? Atrakcje, historia i praktyczny przewodnik

Lesko, zwane Bramą Bieszczad, zachwyca historią i zabytkami. Odkryj atrakcje, sprawdź gdzie zjeść i przenocować, a także praktyczne porady dla turystów.

Lesko to urokliwe miasteczko w województwie podkarpackim, często nazywane „Bramą Bieszczad”. Leży nad rzeką San, na skraju Bieszczadów, co czyni je idealnym przystankiem w drodze w góry. Jednak warto zatrzymać się tu na dłużej – Lesko zachwyca bogatą historią, ciekawą kulturą i licznymi atrakcjami turystycznymi. Nasz przewodnik przedstawi unikalne informacje o mieście, najciekawsze miejsca do odwiedzenia, a także praktyczne wskazówki dotyczące noclegów i gastronomii. Zapraszamy do odkrycia Leska!

FAQ – najczęściej zadawane pytania o Lesku

Q: Gdzie leży Lesko?
A: Lesko położone jest w południowo-wschodniej Polsce, w województwie podkarpackim. Leży nad rzeką San, około 70 km na południe od Rzeszowa i 20 km na południowy wschód od Sanoka. Geograficznie znajduje się na pograniczu Gór Sanocko-Turczańskich i Bieszczadów, stąd zyskało miano „Bramy Bieszczad” – to jedno z pierwszych miasteczek, jakie mijamy jadąc w głąb Bieszczad.

Q: Dlaczego Lesko nazywane jest „Bramą Bieszczad”?
A: Określenie to wynika z położenia Leska na skraju pasma bieszczadzkiego. Podróżując od strony północnej (Sanok, Rzeszów) w kierunku gór, Lesko jest bramą wjazdową – tu zaczynają się charakterystyczne krajobrazy, serpentyny dróg i klimat Bieszczad. Historycznie Lesko było punktem wypadowym dla turystów, zanim rozwinęły się miejscowości głębiej w górach. Stąd utarło się, że przekraczając Lesko, „wjeżdżamy w Bieszczady”. Miasto samo w sobie też oferuje przedsmak górskich atrakcji (szlaki, punkty widokowe).

Q: Jakie atrakcje czekają w Lesku na rodziny z dziećmi?
A: Lesko jest przyjazne rodzinom. Dzieciakom na pewno spodoba się Basen Aquarius z wodnymi zjeżdżalniami i brodzikiem – to świetna zabawa niezależnie od pogody. Latem można wybrać się na spływ pontonowy Sanem na odcinku do Leska (bezpieczna przygoda dla dzieci, organizowane są spływy z przewodnikiem). Maluchy zaciekawi też niezwykła Chatka Wariatka w pobliskich Uhercach Mineralnych – to „odwrócony dom” stojący na dachu, atrakcja typowo rodzinna. Spacer po lesie do Kamienia Leskiego również może być dla dzieci frajdą (skała wygląda imponująco i kryje legendy o diabłach). W centrum Leska są place zabaw i lodziarnie, więc w przerwie zwiedzania można zapewnić dzieciom trochę rozrywki. Restauracje takie jak Kurna Chata czy pizzeria na rynku mają menu dla najmłodszych. Ogólnie Lesko łączy walory edukacyjne (zwiedzanie zamku, synagogi) z rekreacją, dzięki czemu rodziny nie będą się nudzić.

Q: Czy Zamek w Lesku można zwiedzać?
A: Zamek Kmitów w Lesku obecnie funkcjonuje jako obiekt komercyjny (hotel i restauracja), dlatego nie ma regularnego zwiedzania z przewodnikiem. Turyści mogą wejść na dziedziniec zamkowy, zajrzeć do holu czy zjeść posiłek w restauracji urządzonej w sali rycerskiej – to umożliwia zobaczenie części wnętrz. Nie ma jednak dostępnych ekspozycji muzealnych ani wejścia na wieżę. Najlepiej podziwiać zamek z zewnątrz – obejść go dookoła parkiem, zobaczyć fosę, mury i basztę. Czasem, przy okazji eventów kulturalnych czy Nocy Muzeów, organizowane są wyjątkowe oprowadzania – warto pytać w informacji turystycznej Leska. Mimo braku pełnego zwiedzania, zamek w Lesku to obowiązkowy punkt – jego aura i architektura są warte zobaczenia choćby z zewnątrz.

Q: Jak zaplanować zwiedzanie Leska? Ile czasu potrzeba?
A: Najważniejsze atrakcje Leska można zobaczyć w ciągu jednego dnia. Rano można zwiedzić synagogę i kirkut, następnie zajrzeć na rynek i do kościoła NMP, potem zrobić spacer dookoła zamku. Po obiedzie warto podjechać samochodem do Kamienia Leskiego (albo odbyć wycieczkę pieszą, ok. 1 godz. w jedną stronę) i ewentualnie odwiedzić taras widokowy na Baszcie oraz źródełka mineralne. Wieczorem można zrelaksować się na basenie lub w jednej z restauracji. Jeśli dysponujemy dwoma dniami, drugiego dnia polecam wycieczkę w okolice Leska – np. ruiny Sobienia i przejażdżkę drezynami, albo wypad nad Solinę. Dla pełnego doświadczenia, 1 dzień

---

Reklama

Dalsza część artykułu znajduje się poniżej reklamy

---

---

na Lesko + 1 dzień na atrakcje wokół będzie idealny. Oczywiście miłośnicy spokojnego tempa mogą spędzić tu i kilka dni, delektując się atmosferą miasteczka i robiąc krótkie wypady w Bieszczady.

Q: Gdzie szukać noclegu w Lesku?
A: Nocleg najlepiej zarezerwować przed przyjazdem, zwłaszcza w sezonie. Bazę noclegów w Lesku znajdziemy na popularnych portalach (Booking, Airbnb) – wystarczy wpisać „Lesko noclegi”. W centrum miasta są hotele i pensjonaty (Hotel Szelców, Pensjonat Zamek, pensjonat U Schabińskiej itp.), na obrzeżach zaś liczne kwatery prywatne i domki. Jeżeli preferujesz ciszę i bliskość natury, można poszukać noclegu w okolicznych wsiach (Hoczew, Łączki, Weremień – od 2 do 5 km od Leska). Agroturystyki w tych miejscach często oferują dodatkowe atrakcje jak jazda konna czy ognisko. Dla turystów z namiotem czy kamperem jest kemping w Lesku (nad Sanem). Generalnie w promieniu kilku kilometrów od rynku jest wiele możliwości – od tanich pokoi po wygodne apartamenty. W sezonie wakacyjnym lepiej nie zostawiać tego na ostatnią chwilę, bo Lesko bywa oblegane.

Q: Co warto zobaczyć w okolicy Leska?
A: Okolice Leska obfitują w atrakcje. Na północ warto zajrzeć do Sanoka (20 km) – tam czeka ogromny Skansen Budownictwa Ludowego oraz Zamek Królewski z galerią obrazów Zdzisława Beksińskiego. Na południe od Leska rozciągają się już właściwe Bieszczady – w odległości ~20 km jest słynna Zapora Solińska i Jezioro Solińskie, czyli „Bieszczadzkie morze” gdzie można popływać statkiem lub wypożyczyć kajaki. W promieniu kilkunastu kilometrów od Leska znajdziemy malownicze cerkwie, np. w Hoczwi czy Łopience (drewniane świątynie z duszą). Ciekawostką jest Bieszczadzka Kolej Leśna w Majdanie koło Cisnej (ok. 40 km od Leska) – wąskotorowa kolejka wożąca turystów przez dzikie ostępy gór. Dla aktywnych polecam pobliskie szlaki piesze: np. na Korbania (widokowy szczyt nad Soliną) czy ścieżki spacerowe w rezerwacie Sine Wiry. Podsumowując – Lesko może być bazą wypadową do zwiedzania całego regionu Bieszczad i Pogórza Przemyskiego. Wystarczy kilkanaście minut jazdy, by znaleźć się w zupełnie dzikiej przyrodzie lub kolejnym zabytkowym miasteczku. Dzięki temu, planując pobyt w Lesku, można jednocześnie zaplanować poznawanie uroków całych Bieszczadów.

Historia i kultura Leska

Miasteczko ma wieloletnią historię sięgającą XV wieku – prawa miejskie Lesko uzyskało przed rokiem 1470. Przez stulecia rozwijało się jako prywatne miasto szlacheckie rodu Kmitów. To właśnie ród Kmita wybudował tu zamek w XVI wieku i uczynił z Leska swoją siedzibę. W okresie I Rzeczypospolitej Lesko było ważnym ośrodkiem handlowym na szlaku węgierskim. Historyczne zawirowania nie omijały miasta – przeżyło najazd szwedzki (w 1704 r. zamek został spalony przez Szwedów), pożary i przebudowy. Mimo to zachowało się wiele zabytków przypominających o jego świetności.

Kultura Leska jest niezwykle ciekawa ze względu na wielonarodowe dziedzictwo. Przed II wojną światową znaczną część mieszkańców stanowili Żydzi – do dziś przetrwała imponująca synagoga i jeden z najstarszych cmentarzy żydowskich w Polsce. Po wojnie społeczność żydowska była już nieliczna, ale zabytki pozostały i dziś stanowią cenne świadectwo historii. Równocześnie Lesko jest ważnym ośrodkiem kultury podkarpackiej – działa tu Bieszczadzki Dom Kultury, organizowane są lokalne wydarzenia (np. dni Leska, jarmarki, wystawy w galerii synagogi). Dzięki temu tradycje regionu są pielęgnowane i prezentowane turystom.

W literaturze i legendach Lesko również znajduje swoje miejsce. Słynny komediopisarz Aleksander Fredro wspominał tutejszy tajemniczy Kamień Leski w jednym ze swoich poematów. Z Leskiem wiążą się legendy, np. o diable, który upuścił ogromny głaz (Kamień Leski) próbując zniszczyć tutejszy kościół. Takie opowieści dodają miastu kolorytu. Atmosfera Leska łączy w sobie galicyjską historię, żydowskie dziedzictwo i bieszczadzki, górski klimat – to wszystko odczujemy, spacerując jego uliczkami.

Atrakcje turystyczne w Lesku i okolicy

Mimo niewielkich rozmiarów (ok. 5,5 tys. mieszkańców), Lesko oferuje wiele ciekawych miejsc. Oto najciekawsze atrakcje Leska – od zabytków architektury, przez urokliwe zakątki, po atrakcje przyrodnicze w okolicy:

• Zamek Kmitów w Lesku (Zamek w Lesku) – XVI-wieczny zamek
  

  Zamek w Lesku / fot. Silar-Wikipedia

  zbudowany przez ród Kmita, najbardziej znany zabytek miasta. Usytuowany na wysokiej skarpie nad Sanem, przez wieki był rozbudowywany i odbudowywany po licznych zniszczeniach​. Dziś zamek zachował zewnętrzny historyczny wygląd (łączący cechy obronnej fortecy i rezydencji). Co ciekawe, obecnie mieści się w nim hotel i restauracja – zwiedzanie wnętrz jest ograniczone do części restauracyjnej i hotelowej, ale warto obejść zamek dookoła. Otacza go rozległy park zamkowy (7 ha) z dawnymi drzewami. Z północnej strony zobaczymy oryginalną cylindryczną basztę i kamienny portal bramny​. To idealne miejsce na spacer w klimacie dawnych czasów. (Uwaga: dla gości niebędących klientami hotelu dostęp do środka jest ograniczony, najlepiej podziwiać zamek z zewnątrz i poczuć jego historię.)

• Synagoga w Lesku i dawna dzielnica żydowska – imponująca, barokowa synagoga z lat 1626–1654, jedna z najlepiej zachowanych na Podkarpaciu​. Z zewnątrz zwracają uwagę grube mury i charakterystyczna attyka oraz cylindryczna wieżyczka. Podczas II wojny światowej synagoga została zdewastowana, ale odrestaurowano ją w latach 60. XX wieku​. Dziś pełni funkcję galerii i oddziału Muzeum (prezentowane są wystawy sztuki oraz pamiątki po społeczności żydowskiej). Tuż obok znajduje się kirkut – cmentarz żydowski założony w XVI w., uznawany za jeden z najstarszych i największych w Polsce. Na zalesionym wzgórzu zachowało się około 2000 macew (nagrobków)​, z których najstarsze pochodzą z połowy XVI wieku. Spacer między porośniętymi mchem nagrobkami z inskrypcjami w hebrajskim to niezwykłe, poruszające przeżycie. Synagoga i kirkut stanowią ważne świadectwo wielokulturowej historii Leska – koniecznie odwiedź to miejsce, aby poczuć dawny klimat „sztetla”. Zwiedzanie synagogi jest możliwe w sezonie (znajduje się tam galeria Bieszczadzkiego Domu Kultury – często otwarta latem).

Dawna synagoga w Lesku – cenny zabytek kultury żydowskiej z XVII wieku.

• Rynek miejski i Ratusz – centrum Leska to plac Konstytucji 3 Maja, czyli stary rynek otoczony zabytkowymi kamieniczkami z przełomu XVIII i XIX wieku. Główną dominantą jest eklektyczny Ratusz miejski z 1896 r. – piętrowy budynek z wieżą zegarową ozdobioną herbem Leska (herb przedstawia głowę żubra). Ratusz łączy w sobie elementy różnych stylów (neogotyckie, neorenesansowe, neobarokowe), tworząc ciekawą kompozycję​. Wieża ratusza jest udostępniona do zwiedzania; warto wejść na górę i obejrzeć mechanizm zegara oraz panoramę rynku. Na placu stoją także pomniki: Tadeusza Kościuszki (z 1901 r.) oraz nietypowy Pomnik Wdzięczności Armii Czerwonej z okresu powojennego. Ciekawostką Leska jest Pomnik Książki – nowoczesna rzeźba przedstawiająca glob i wyłaniające się z niego dłonie trzymające otwartą książkę (symbol rozwoju poprzez wiedzę)​, odsłonięta w 2008 roku na Nowym Rynku. Spacer po ryneczku w Lesku to przyjemność – znajdziemy tu kawiarenki, ławki i tablice informacyjne opisujące historię miasta.

• Kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny – najstarszy kościół rzymskokatolicki w Bieszczadach, ufundowany w 1539 r. przez Kmitów​. Świątynia powstała w stylu późnogotyckim (zachowała się gotycka kaplica) i była przebudowywana w stylu barokowym. Wyróżnia ją masywna bryła z kamienia i cegły oraz wolno stojąca dzwonnica z 1765 r. W podziemiach kościoła spoczywa Franciszek Pułaski (krewny Kazimierza Pułaskiego) – jednak krypta nie jest dostępna do zwiedzania​. Wewnątrz świątyni warto zobaczyć zabytkowe ołtarze i polichromie. Kościół stoi nieco na uboczu starego miasta, ale łatwo do niego trafić – góruje nad okolicą swoją wieżą. To ważny punkt na mapie Leska zarówno dla miłośników historii architektury sakralnej, jak i turystów szukających chwili wyciszenia.

• „Kamień Leski” – najsłynniejszy pomnik przyrody nieożywionej w okolicy, często uznawany za symbol Leska. Ten ogromny, 20-metrowy ostaniec skalny z piaskowca znajduje się ok. 4 km od centrum (we wsi Glinne, przy drodze w kierunku Ustrzyk Dolnych). Kamień Leski owiany jest legendami – według jednej z nich diabeł upuścił ten głaz, chcąc zrzucić go na leski kościół​. Skała ma charakterystyczny kształt – przypomina grzyb lub basztę. W jej powierzchni widać liczne zagłębienia i skamieniałości. Jest to świetne miejsce na krótki wypad za miasto: wokół głazu wiedzie ścieżka, obok rośnie las, a ze szczytu skały (dostępnego dla wspinaczy amatorów – ostrożnie!) rozciąga się widok na okolicę. Kamień Leski przyciąga też fanów wspinaczki skalnej i fotografów. Dojście/dojazd: można podjechać samochodem w pobliże (jest mały parking leśny) albo dojść pieszo zielonym szlakiem.

• Punkt widokowy na górze Baszta i Źródełka mineralne – w 2023 roku Lesko wzbogaciło się o nowe atrakcje rekreacyjne​. Na wzgórzu Baszta (nad brzegiem Sanu) urządzono drewniany taras widokowy z dwiema platformami, skąd można podziwiać panoramę doliny Sanu i miasteczka. To idealne miejsce na zachód słońca z widokiem na Lesko i okoliczne wzgórza. U stóp wzgórza znajdują się natomiast źródła wód mineralnych – ujęcia naturalnej wody siarczkowej. Przy źródełkach zbudowano wiatę, tężnię solankową, stylowe studnie i miejsce na ognisko​, tworząc mały park zdrojowy dostępny dla wszystkich. Można tu odpocząć, zaczerpnąć wody mineralnej do spróbowania (ma specyficzny, leczniczy posmak) i zrelaksować się przy szumie płynącej wody. Te mniej znane atrakcje pokazują, że Lesko dba o rozwój turystyki i wykorzystuje swoje walory naturalne.

• Basen Aquarius – nowoczesna kryta pływalnia w Lesku (ul. Bieszczadzka 8), która oferuje atrakcje wodne dla całej rodziny. Jest tu duży basen sportowy i rekreacyjny, zjeżdżalnie, jacuzzi i strefa dla dzieci. Aquarius to dobry pomysł na niepogodę lub relaks po górskich wędrówkach​. Jak na tak małe miasto, obiekt jest spory i nowoczesny, co zaskakuje wielu turystów. Przy basenie działa także siłownia i sauna. Jeśli podróżujemy z dziećmi, wypad na basen może być miłą odmianą od zwiedzania zabytków.

• Rezerwat Góra Sobień – oddalony ~8 km od Leska, przy drodze w kierunku Załuża. Na szczycie wzgórza Sobień znajdują się ruiny średniowiecznego zamku Sobień, należącego niegdyś do rodu Kmitów (wcześniejsza siedziba przed przeniesieniem do Leska). Choć z zamku zostały tylko fragmenty murów, miejsce jest malownicze – rezerwat leśny chroni buczynę karpacką, a ze szczytu roztacza się piękny widok na dolinę Sanu. Rezerwat Sobień nazywany jest „Bramą Bieszczad” (to tutaj symbolicznie zaczynają się Bieszczady)​. Wejście jest bezpłatne, a na szlaku ustawiono tablice z opisem historii zamku. To króciutka wycieczka (spacer ok. 15 minut od parkingu na przełęczy), a daje przedsmak bieszczadzkich klimatów – doskonała opcja na popołudnie.

• Bieszczadzkie Drezyny Rowerowe – unikatowa atrakcja w okolicy Leska (baza wypadowa znajduje się ~15 km dalej, we wsi Uherce Mineralne). Drezyny rowerowe to lekkie pojazdy napędzane siłą mięśni, poruszające się po nieczynnych torach kolejowych. Organizowane są przejazdy malowniczą trasą kolejową z Uherzec przez Olszanicę do Stefkowej (ok. 12 km) lub krótsze odcinki – jedna z proponowanych tras prowadzi do Leska lub okolic​. To świetna zabawa dla rodzin i miłośników kolei: pedałując na drezynie, możemy podziwiać bieszczadzkie pejzaże z nietypowej perspektywy. Trasa wiedzie przez lasy, mosty, obok stacji kolejowych z duszą. Przejazd drezyną należy zarezerwować wcześniej (atrakcja cieszy się dużą popularnością latem). Jeśli masz trochę więcej czasu, warto wpleść to doświadczenie w plan zwiedzania – gwarantuje niezapomniane wrażenia, łącząc rekreację, historię i przygodę.

Oprócz wymienionych miejsc, Lesko i okolice kryją więcej atrakcji – np. w pobliskich miejscowościach znajdziesz Bieszczadzką Szkołę Rzemiosła w Uhercach Mineralnych (warsztaty dawnych rzemiosł), liczne cerkwie i kościoły drewniane, a 20 km dalej ogromną zaporę i Jezioro Solińskie. Samo Lesko jednak z pewnością dostarczy wrażeń na 1-2 dni zwiedzania, łącząc zabytki, przyrodę i lokalny klimat.

Noclegi w Lesku – gdzie przenocować?

Choć Lesko jest nieduże, baza noclegowa nie zawodzi turystów. Można tu znaleźć zarówno hotele o dobrym standardzie, jak i przytulne pensjonaty czy agroturystyki w okolicy. Jeśli zależy nam na wyjątkowym klimacie, ciekawą opcją jest nocleg w zamku – Pensjonat Zamek (bo tak formalnie nazywa się zamek Kmitów zaadaptowany na hotel) oferuje pokoje w zabytkowych murach i stylową restaurację. To niepowtarzalna okazja, by poczuć się jak szlachcic we własnej twierdzy!

Popularnym wyborem wśród turystów jest Hotel Szelców – nowoczesny hotel położony przy obwodnicy Leska (ul. Piłsudskiego 37). Dysponuje komfortowymi pokojami oraz cenioną restauracją. Jego atutem jest lokalizacja – stanowi świetną bazę wypadową w wyższe partie Bieszczad i nad Solinę​. W samym Lesku i najbliższej okolicy działa też sporo pensjonatów i willi. Przykładowo, Willa czy agroturystyka w Hoczwi lub Postołowie (sąsiednie miejscowości, 5-10 km od Leska) pozwolą poczuć sielski klimat pogórza. Dla oszczędnych dostępne są pokoje gościnne i kwatery prywatne u mieszkańców – często bardzo gościnnych.

W sezonie letnim lepiej zarezerwować nocleg z wyprzedzeniem, zwłaszcza w weekendy, bo Lesko bywa oblegane jako punkt tranzytowy w Bieszczady. Noclegi w Lesku zadowolą jednak każdy budżet: od pola namiotowego nad Sanem, przez domki i campingi, po apartamenty. Dzięki temu zarówno backpacker, jak i rodzina z dziećmi znajdzie dogodne miejsce. Warto poszukać lokalnych perełek – np. gospodarstw agroturystycznych oferujących regionalne jedzenie i atmosferę Bieszczad w pigułce.

Gastronomia – gdzie zjeść w Lesku?

Lesko może mile zaskoczyć smakoszy. Jak na niewielkie miasto, jest tu kilka znakomitych restauracji i barów serwujących lokalne przysmaki oraz kuchnię międzynarodową. Zaplecze gastronomiczne Leska chwali wielu turystów – po dniu zwiedzania na pewno nie będziesz głodny.

Jeśli masz ochotę na domowe obiady i regionalne specjały, koniecznie odwiedź „Halo Obiad” (ul. Piłsudskiego 62). Ten niepozorny bar od lat cieszy się opinią kultowego miejsca wśród mieszkańców​. Zjesz tam doskonałe placki po bieszczadzku, pierogi z różnym nadzieniem, sycące gulasze i zupy jak u babci. Porcje są duże, ceny przystępne, a smak – prawdziwie domowy. To idealne miejsce, by spróbować lokalnych dań (np. fuczki – placki z kiszonej kapusty, hreczanyki – kotleciki z kaszy gryczanej, jeśli akurat są w menu).

Na włoską kuchnię skieruj kroki do Pizzerii „Roma” na rynku​. Serwują tam nie tylko szeroki wybór pizzy, ale też makarony, sałatki i zupy. Według opinii gości, to jedna z lepszych pizzerii w regionie – ciasto jest cienkie i chrupiące, a składniki świeże. Po całym dniu wędrówek kawałek pizzy i kieliszek wina na rynku mogą smakować wybornie.

Jeśli szukasz klimatycznego miejsca z regionalnym akcentem, polecam Kurna Chata (ul. Bieszczadzka 4). To pizzeria i pub w rustykalnym stylu, gdzie poza pizzą zjesz też placki po węgiersku, burgery i pierogi​.  Wyróżnia ją świetna atmosfera – wystrój nawiązujący do góralskiej chaty i duży wybór lokalnych piw oraz nalewek. Po intensywnym zwiedzaniu „Kurna Chata” pozwoli się zrelaksować przy dobrym jedzeniu i napitku.

Elegantszą opcją kolacji będzie Restauracja Szelców (przy hotelu Szelców). Serwuje dania kuchni polskiej i europejskiej w nowoczesnym wydaniu – od steków i dziczyzny po wegetariańskie kompozycje​. To dobre miejsce na spróbowanie podkarpackich specjałów w bardziej wykwintnej formie. Restauracja słynie z doskonałych deserów i kawy – można wpaść choćby na popołudniowy sernik.

Nie można zapomnieć o słodkościach. W Lesku działają przytulne kawiarnie – np. Kawiarnia Szelc na rynku​, gdzie napijesz się aromatycznej kawy i spróbujesz domowych ciast. Latem popularne są też lodziarnie z rzemieślniczymi lodami.

Podsumowując, gastronomia w Lesku oferuje pełen przekrój doznań: od swojskich obiadów, przez pizzę i fast-food, po wykwintne kolacje. Warto spróbować lokalnych smaków – zwłaszcza dań z grzybów, jagód, dziczyzny czy karpia (ryba z pobliskich stawów). Bieszczadzka kuchnia słynie z prostoty i sytości – idealnej po górskich wycieczkach.

---

Lesko: Pomiędzy historią a nowoczesnością

Pierwsze wzmianki o Lesku, a właściwie o de Leszko, pojawiły się już w 1480 roku. Nic więc dziwnego, że na terenie dzisiejszego miasta sporo jest zabytków, które – będąc w Lesku – koniecznie trzeba zobaczyć. Jednym z najstarszych jest pochodzący z ok. 1507 roku, później wielokrotnie niszczony i odbudowywany Zamek Kmitów. Inny wartym polecenia miejscem jest galeria sztuki, która mieści w dawnej synagodze, pochodzącej z przełomu XVI i XVII wieku. Również sam kościół farny w Lesku ma bogatą przeszłość. Został wybudowany w 1539 roku, a później dwukrotnie (lata 1760 i 1889) przebudowywany. W kościele znajduje się krypta grobowa oraz epitafium Franciszka Pułaskiego, rotmistrza przemyskiego, stryjecznego brata Kazimierza Pułaskiego, jednego z dowódców konfederacji barskiej, rannego w bitwie pod Hoszowem. Obok kościoła stoi z kolei barokowa dzwonnica (1725 – 1765).

Przed I wojną światową istniał z kolei w Lesku punkt zdrojowy, a w latach międzywojennych powstał niewielki zakład przyrodniczy. Obecnie pozostałością po dawnych urządzeniach są ocembrowane studnie sześciu źródeł, figurka Matki Boskiej z napisem „Uzdrowienie chorych” oraz kamień upamiętniający śmierć Józefa Piłsudskiego. Cały kompleks nazwany został „Leskie źródełka mineralne”.

Lesko może pochwalić się także cyklicznym imprezami, które ściągają turystów z najdalszych zakątków regionu, jak również całej Polski. Takimi imprezami są m.in.: „Agrobieszczady”, „Dni Leska”, „Piknik Country”, „Leska Biesiada” oraz „Dożynki Gminne”, podczas których prezentowany jest dorobek mieszkańców gminy. Jednym z najsławniejszych ludzi, pochodzących właśnie z tej miejscowości jest urodzony w 1961 roku Artur Andrus, dziennikarz, poeta, autor tekstów piosenek, piosenkarz, artysta kabaretowy i konferansjer.

Lesko: Ekstremalnie i artystycznie

Przez Lesko i jego okolice przebiega kilka szlaków konnych o długości od 30 km do 45 km i różnych stopniach trudności. Szlaki są tak poprowadzone, by pokazać turystom najatrakcyjniejsze tereny gminy. Na tutejszych obszarach odnajdą się też miłości ekstremalnej jazdy na rowerach. Na nich czekają bowiem szlaki rowerowe, nazwane „Ekstreme-Bieszczady” o różnej skale trudności i długości nawet 50 km, które z pewnością skuszą wielu miłośników dwóch kółek. Ci, którzy chcą podziwiać Bieszczady z wysokości lotu ptaka, powinni koniecznie udać się do miejscowości Weremień lub Bezmiechowa Górna, gdzie organizowane są przeloty samolotowe i szybowcowe oraz paralotniowe.

Dla tych twardo stąpających po ziemi, gmina Lesko także ma sporo do zaoferowania. Jednym z takich miejsc jest Hoczew. To właśnie tutaj w latach 70. poprzedniego wieku powstała Izba Regionalna, a rolę kustosza, konserwatora i przewodnika powierzono Zdzisławowi Pękalskiemu, który ma w tej miejscowości autorską galerię sztuki. Ze względu na swój wyjątkowy, tajemniczy, a czasami wręcz magiczny klimat koniecznie trzeba ją odwiedzić!

W miejscowości Jankowce mieści się z kolei „Pracownia Ceramiki” z plenerowym piecem, w którym wypala się wyrabiane na miejscu naczynia. Podczas organizowanych tu zajęć ceramicznych, uczestnicy mają możliwość zapoznać się z pracą ceramika i metodami wytwarzania naczyń z gliny. W zajęciach uczestniczyć mogą zarówno dorośli dzieci i młodzież.

Kamień Leski i zimowe szaleństwo

Miejscem, które koniecznie trzeba zobaczyć jest również Kamień Leski – owiany licznymi legendami piaskowiec, o wysokości około 20 metrów. Był on opisywany m.in. przez Aleksandra Fredrę w poemacie „Kamień nad Liskiem”. Ten pomnik przyrody znajduje się 3 km od miasta, przy głównej trasie w kierunku Ustrzyk Dolnych. Z centrum Leska prowadzi tam zielony szlak turystyczny.

Jednym z interesujących miejsc jest też z pewnością zamek Sobień położony w pobliżu wsi Manasterzec. Obecne ruiny są pozostałością po średniowiecznej budowli (przełom XIII i XIV wieku). Miejsce to odwiedził m.in. król Władysław Jagiełło ze swoją żoną Elżbietą z Pileckich Granowską. Na tutejszych wzgórzach odbyła się również jedna z większych potyczek partyzanckich po II wojnie światowej.

Gmina Lesko również zimą nie jest obca turystom. W tym okresie czynne są bowiem wyciągi narciarskie w miejscowościach Huzele i w Ośrodku Sportów Zimowych Lesko-Ski w miejscowości Weremień.

Atrakcji więc nie brak o każdej porze roku…

W skład gminy Lesko wchodzą miejscowości:

Lesko, Bachlawa, Bezmiechowa Dolna, Bezmiechowa Górna, Dziurdziów, Glinne, Hoczew, Zuzele, Jankowce, Łączki, Łukawica, Manasterzec, Postołów, Średnia Wieś, Weremień, Wola Postojowa.

Autorka artykułu: Aneta Jamroży

Czytaj więcej: Bieszczady rowerem z dzieckiem 

---

---