Komańcza, to miejscowość położona w południowej części Podkarpacia w dorzeczu Osławy, na styku Beskidu Niskiego i Bieszczad. To jeden z najczystszych obszarów w kraju. Jest też najbardziej spokojny i pełen niedocenionego uroku, troszkę w cieniu sławnych Bieszczad.
cerkiew prawosławna w Komańczy fot/Lidia Tul-Chmielewska
O walorach turystycznych gminy świadczy przynależność do regionu etnograficznego kultury Łemków przejawiająca się bogatą architekturą sakralną i świecką, językiem, strojami i zwyczajami. Na terenie Gminy Komańcza znajduje się jedno z największych skupisk XIX wiecznych cerkwi w Polsce posiadających kompletny ikonostas.
Jest tutaj wiele szlaków turystycznych, ścieżek rowerowych i spacerowych.
By przybliżyć Wam miejsca wybrane zapraszam na 10 atrakcji tego regionu.
Cerkiew grekokatolicka
cerkiew grekokatolicka w Komańczy fot/Lidia Tul-Chmielewska
Komańcza nadal jest zamieszkała, jako jedna z nielicznych miejscowości zarówno przez Polaków jak i Łemków. Stąd znajdują się tutaj dwie cerkwie – jedna obrządku bizantyjsko-ukraińskiego(greckokatolicka) pw. Opieki Matki Bożej i druga prawosławna, także pw. Opieki Matki Bożej.
Pierwsza wzniesiona jest w latach 1985-88. Jest to budowla dwupoziomowa, przy czym dolna część jest murowana, górna drewniana, która została przeniesiona ze wsi Dudyńce – pochodząca a 1802 roku. Wnętrze jest nowe, jednak jest tam kilka ikon z XIX wieku. Ciekawa jest historia związana z tą cerkwią.
Cerkiew prawosławna
Cerkiew prawosławna w Komańczy fot. /Lidia Tul-Chmielewska
Druga cerkiewn na zboczu doliny, to nowa budowla dokładna replika starej, która spłonęła w 2006 roku. Była to wyjątkowa piękna świątynia z 1802 roku. Dzwonnica przy cerkiewna z 1834 roku jest budowlą, która ocalała z pożogi. Spłonął przepiękny ikonostas z 1832 roku. 13 października 2010 roku odbyła się uroczysta konsekracja. Jako obiekt architektury sakralnej przedstawia się wyjątkowo pięknie.
Klasztor sióstr Nazaretanek
Klasztor w Komańczy fot/ Lidia Tul-Chmielewska
Zwany inaczej klasztorem komanieckim, położny jest w ustronnej zalesionej dolince i jest niezwykle urokliwy. Wzniesiony w latach 1929-31, w stylu szwajcarskim , niczym nie przypominający surowych budowli klasztornych. Wewnątrz znajduje się kaplica Św.Teresy tablicą pamiątkową upamiętniającą pobyt tutaj – internowanego kardynała Stefana Wyszyńskiego. Znajduje się tutaj izba pamięci poświęcona kardynałowi.
Izba Pamięci Kard. Stefana Wyszyńskiego w Komańczy fot/ Lidia Tul-Chmielewska
Czytaj więcej w Przewodniku Turystycznym: Komańcza: pomnik Kardynała Tysiąclecia
Izba pamięci Kultury Łemkowskiej
To prywatne Muzeum jest rodzinną kolekcją, w której zbiorach znajdują się, min.: pamiątki rodzinne Boiwków, przedmioty codziennego użytku w gospodarstwie domowym, oryginalna łemkowska skrzynia wianowa, żarna oraz oryginalne stroje łemkowskie pochodzące z okolic Komańczy, Łupkowa, Duszatynia, Dołżycy, Osławicy, Prełuków. Pani Daria Boiwko stworzyła tu również galerię rękodzieła łemkowskiego oraz prowadzi warsztaty tradycyjnego haftu łemkowskiego i dziergania krywulek. Najważniejszą częścią zbiorów są obrazy i ikony wykonane haftem krzyżykowym przez panią Darię.
krywulka -ozdoba łemkowska fot/Lidia Tul-Chmielewska
Rezerwat przyrody Zwiezło – Jeziorka Duszatyńskie
Utworzony został w 1957 roku. Występuje tam osuwisko, pod względem objętości materiału – największe w Karpatach. Znajdują się tam dwa jeziorka Górne o powierzchni 1,44 ha i Dolne o pow. 0,45 ha. Jeziorka systematycznie ulęgają wypłycaniu, pierwotna ich głębokość wynosiła ok. 20 m, obecnie jest to 6 m. Jest to miejsce nadzwyczaj urokliwe.
Matka Boska Leśna w Komańczy fot/Lidia Tul-Chmielewska
Czytaj więcej w Przewodniku Turystycznym: Jeziorka Duszatyńskie – czym zauroczyły Karola Wojtyłę?
Cerkiew w Smolniku n/Osławą
Cerkiew greckokatolicka, zbudowana w 1806 roku, a następnie remontowana w 1930 r. i 1973 r.. W 1944 roku uszkodzeniu uległy dach i wieża. 20 grudnia 1956 r. cerkiew przejęli wierni rzymskokatoliccy. Jest to świątynia orientowana, otynkowana, trójdzielna. Ikony współczesne ikonostasowi, przemalowywane i niekompletne. Rząd prazdnyków wykonany współcześnie. Ołtarz za ikonostasem również dziewiętnastowieczny. Ołtarze boczne z końca osiemnastego stulecia. Na ścianach polichromia figuralno – ornamentalna.
cerkiew grekokatolicka w Smolniku n/Sanem fot/Lidia Tul-Chmielewska
Czytaj więcej w artykule: W dolinie Osławy i Osławicy
Czytaj więcej w Przewodniku Turystycznym: Wysoki Dział
Cerkiew w Rzepedzi
Zbudowano ją w 1824 roku, a konsekrowano w 1826. Budowla jest trójdzielna, zrębowa, orientowana, z zamkniętym trójbocznie prezbiterium. Przednawie poprzedza niewielki przedsionek konstrukcji słupowo-ramowej, przykryty pulpitowym dachem. Świątynia jest szalowana gontem, a wcześniej deskami.
cerkiew w Rzepedzi fot./Lidia Tul-Chmielewska
Czytaj więcej w artykule: Cerkiew w Rzepedzi
Cerkiew w Szczawnem
Jest to jedna z nielicznych w Polsce świątyń nie mających elektrycznego oświetlenia.Bardzo ciekawa jest historia ocalenia świątyni przed rozbiórką, po akcji przesiedleńczej w 1946 roku. Duże zasługi w tym ma mieszkaniec wsi Mikołaj Macko wraz z grupą górali z Sądecczyzny. Niewątpliwie jest to jedna z piękniejszych świątyń w tym regionie, warta zobaczenia
cerkiew w Szczawnem/fot. Lidia Tul-Chmielewska
Kulaszne
Jest to najmłodsza w regionie cerkiew greckokatolicka, która była konsekrowana czerwcu 2006 roku. Jest świątynią murowaną z cegły, trójdzielną, orientowaną, zaś do prezbiterium od strony północnej i południowej dostawione są dwie zakrystie. Bryła świątyni nawiązuje do średniowiecznej architektury ruskiej. We wnętrzu znajdują się współczesne polichromie i ikonostas. Na przy cerkiewnym cmentarzu znajduje się grób i krzyż z końskich podków – Jędrka Wasilewskiego „Połoniny”.
cerkiew w Kulasznem fot/Lidia Tul-Chmielewska
cerkiew grekokatolicka w Smolniku n/Sanem fot/Lidia Tul-Chmielewska
Czytaj więcej w Przewodniku Turystycznym: Kulaszne: Grób Jędrka zwanego Połoniną
Czytaj więcej w artykule: Bieszczadzkie cmentarze – czy wiesz o nich wszystko?
Łupków – miejsce magiczne i pełne spokoju
Łupków – Niewielka osada na miejscu nieistniejącej wsi, położona w rozległej kotlinie przed Przełęczą Łupkowską. Dawny Łupków leżał na ruchliwym szlaku handlowym biegnącym z Węgier do Polski i na Ruś. Największą atrakcją jest dziś niewątpliwie jeden z dłuższych tuneli kolejowych w Karpatach. Znajduje się tutaj również klimatyczne schronisko „Radosne Szwejkowo”, a w pobliżu zarośnięty stary cmentarz.
stary cmentarz w Łupkowie fot/Lidia Tul-Chmielewska
Porozmawiajmy o Bieszczadach!
Dołącz do grupy Bieszczady.Land na Facebooku
