Otryt: Chata Socjologa

Jest takie miejsce w Bieszczadach, skąd przy pogodnym niebie, jak na dłoni, widać gwiazdy. To Chata Socjologa na Otrycie, gdzie w lipcu 2015 roku z inicjatywy Stowarzyszenia “Klub Otrycki” i „Parku Gwiezdnego Nieba Bieszczady” powstawało obserwatorium astronomiczne.

Budowa obserwatorium przebiegała w błyskawicznym tempie. Fot. Facebook

Drewniany obiekt przesuwany jest na specjalnie przystosowanych do tego szynach. Na nim umieszczony został sterowany komputerem teleskop, który może powiększyć obraz nawet 800 razy! Całe przedsięwzięcie, które koszt oszacowano na 22,5 tys. zł sfinansowali internauci. Co więcej, udało się zebrać blisko 30 tys. zł.

Jedno z nielicznych takich miejsc w Europie

Dlaczego właśnie w Bieszczadach zdecydowano się na lokalizację tego typu teleskopu? Odpowiedź jest bardzo prosta – to jedno z niewielu miejsc w Polsce, oddalonych od dużych, a co za tym idzie rozświetlonych nocą aglomeracji miejskich. To jedno z najlepszych tego typu miejsc nie tylko w naszym kraju, ale również i w całej Europie. Również wysokość w granicach 800 – 1000 m n.p.m. umożliwia przebicie się przez najniższą warstwę chmur.

– To teleskop amatorski, ale już dość duży – ma około 190 cm. Z tego, co wiem, przy sprzyjającej pogodzie można będzie przez ten teleskop zobaczyć w Bieszczadach większe mgławice – przekonuje zaangażowany w budowę obserwatorium Maciej Lipka, który na co dzień pracuje w Narodowym Centrum Badań Jądrowych w Świerku. Obserwatorium będzie udostępnianie zarówno bezpłatnie (raz, dwa razy w tygodniu), jak również odpłatnie. Ta druga opcja połączona będzie m.in. z lekcjami astronomii dla grup zorganizowanych. Gospodarze obiektu mają w planach również organizowanie bezpłatnych lekcji dla dzieci z okolicznych szkół.

Jak trafić na Otryt?

Chata Socjologa na Otrycie za dnia. Fot. Marcin Jeżowski

Otryt to pasmo górskie w Bieszczadach Zachodnich (czasem zaliczane do Gór Sanocko-Turczańskich) położone na północ od doliny Sanu; najwyższym szczytem jest Trohaniec (939 m n.p.m.). Otryt to długi, prosty grzbiet o długości ok. 18 km, porośnięty lasami jodłowo-bukowymi, przez co brak na nim punktów widokowych.

Na grzbiecie Otrytu, w miejscu, w którym przed wojną istniał przysiółek Otryt Górny, działa schronisko studenckie o nazwie Chata Socjologa. Wybudowane w latach 1972–1973, spłonęło 13 stycznia 2003 r., jednak szybko zostało odbudowane i ponownie działa od 14 listopada 2003 r. Masyw opasują utwardzone drogi stokowe, które mimo ścisłego rezerwatu nadal służą do zwożenia drewna.

Otryt jest obszarem chronionym przez Park Krajobrazowy Doliny Sanu, ponadto na jego południowych stokach znajdują się rezerwaty przyrody Hulskie i Krywe. Pasmo jest zbudowane ze skał fliszowych tworzących płaszczowinę śląską. Grzbietem Otrytu przebiega niebieski szlak turystyczny: Polana – Hulskie – Otryt Górny – Dwernik, zaś do Chaty Socjologa można dotrzeć szlakiem zielonym z Lutowisk.

Obserwatorium Astronomiczne przy Chacie Socjologa na Otrycie: Bramą do Gwiezdnego Nieba

Odkryj tajemnice wszechświata z Otrytu

Obserwatorium Astronomiczne na Otrycie, położone przy kultowej Chacie Socjologa. Jest jednym z najbardziej wyjątkowych miejsc w Polsce, umożliwiających głębokie spojrzenie w kosmos. Zaaranżowane dzięki pasji i zaangażowaniu lokalnej społeczności oraz wsparciu Stowarzyszenia “Klub Otrycki” i “Parku Gwiezdnego Nieba Bieszczady”, stanowi nie tylko atrakcję turystyczną, ale również ważny ośrodek edukacyjny.

Wyjątkowe warunki obserwacyjne

Zlokalizowane na wysokości około 900 metrów n.p.m., obserwatorium oferuje warunki idealne do obserwacji astronomicznych. Niska emisja światła sztucznego w otaczającym je obszarze i wysokość, na której się znajduje, umożliwiają widoczność nieba w jakości rzadko dostępnej w innych częściach kraju. Tu, z dala od miejskiego zanieczyszczenia świetlnego, możesz podziwiać gwiazdy, planety, a nawet Mgławicę Oriona z nieporównywalną klarownością.

Wyposażenie i możliwości

Centralnym punktem obserwatorium jest zaawansowany teleskop astronomiczny, zdolny do powiększania obrazów nawet 800-krotnie. Jest to narzędzie, które otwiera przed odwiedzającymi drzwi do fascynującego świata astronomii, umożliwiając obserwację odległych galaktyk, mgławic i zjawisk kosmicznych. Obiekt jest wyposażony w system przesuwny, co pozwala na optymalne dostosowanie kąta widzenia w zależności od aktualnych potrzeb obserwacyjnych.

Edukacja i atrakcje

Obserwatorium nie tylko zachwyca możliwościami obserwacyjnymi, ale również pełni ważną rolę edukacyjną, oferując zarówno bezpłatne, jak i odpłatne sesje obserwacyjne. Organizowane są tu lekcje astronomii dla grup zorganizowanych oraz bezpłatne warsztaty dla dzieci ze szkół lokalnych. To wyjątkowa okazja, by na własne oczy zobaczyć to, co zazwyczaj dostępne jest tylko na zdjęciach w podręcznikach.

Jak dotrzeć?

Dostęp do Chaty Socjologa na Otrycie i obserwatorium jest możliwy dzięki zielonemu szlakowi turystycznemu z Lutowisk. Otryt to nie tylko miejsce nauki i obserwacji, ale również punkt wypadowy na liczne trasy piesze po Bieszczadach. Chata Socjologa na Otrycie zaprasza do odkrywania nocnego nieba w nowym wymiarze.

Aneta Jamroży

Czytaj więcej: Trasy rowerowe w Bieszczadach — przewodnik po miejscach