Bieszczady.land
Przewodnik Turystyczny
Jaśliska — czas tutaj płynie inaczej

Jaśliska — czas tutaj płynie inaczej

Urok mieszkania w Jaśliskach / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Lokalizacja: 49.442573, 21.808262

Reklama

Artykuł znajduje się poniżej reklamy

Jaśliska to miejscowość położona na trasie pomiędzy Komańczą a Duklą. To malownicze miasteczko, na prawach gminy, ma niebywały urok, któremu dosłownie nikt nie jest w stanie się oprzeć.

Jaśliska i malwy / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Jaśliska to maleń

Reklama

Dalsza część artykułu znajduje się poniżej reklamy

kie „polskie Hollywood”

Ostatnimi laty Jaśliska stały się modną scenerią dla filmów fabularnych. Kręcono tutaj „Wino truskawkowe” (reż. D. Jabłoń

Reklama

Dalsza część artykułu znajduje się poniżej reklamy

ski) – popularny film na podstawie prozy A. Stasiuka ukazujący specyfikę małomiasteczkowej społeczności w Beskidzie Niskim. Kolejne produkcje to film „ Twarz” (reż. M. Szumowska) oraz trochę kontrowersyjne „Boże Ciało” (reż. J. Komasa).

I nadal się niewiele się zmieniło

Oglądając „Wino Truskawkowe” z roku 2008 zauważymy, że od tamtego czasu w Jaśliskach niewiele się zmieniło. Nadal istnieje bar, gdzie „jedzenie jest”, nadal jest rynek i stare zabudowania. Nie zmienia się klimat Jaślisk.

Jaśliska – bar / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Bar w Jaśliskach / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Bar Czeremcha w Jaśliskach / fot. Lidia Tul-Chmielewska

O ile w sezonie Jaśliska są odwiedzane przez turystów, ale tych nie przypadkowych, ale całkiem zorientowanych w historii Jaślisk, to na jesień, aż do wiosny, Jaśliska stają się senną mieścinką z codziennym powolnym przemijaniem czasu.

Czas w Jaśliskach nie istnieje / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Jaśliska — troszkę historii

Podobno Jaśliska powstały w wyniku kolonizacji niemieckiej. Kiedyś w zimie przybył do Jaślisk Niemiec i przy z siadaniu z konia został ostrzeżony: „uwaga! Ślisko!”. Niemiec niestety wywinął orła i krzyknął: „ Ja! Ślisko!”. I nazwa została. Tak brzmi opowieść. Faktycznie w 1366 roku Kazimierz Wielki wydał pewnemu Niemcowi przywilej założenia tutaj miasta Hohenstadt. I chociaż ciężko w to uwierzyć, patrząc na obecną miejscowość, wyrosło kiedyś tutaj naprawdę duże i bogate miasto.

Jaśliska – wiejskie klimaty / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Od początku XVI wieku od władców otrzymywało przywileje, a najcenniejszym był skład wina. Regularnie odbywały się tutaj jarmarki – dwa w roku i cotygodniowe targi. Była tutaj także komora celna. W przełomie XVI i XVII wieku wokół Jaślisk wzrosły kamienne mury obronne, a fortyfikację uzupełniały trzy bramy. Nie zachował się żaden ślad z tamtych umocnień, jedynie zarys ich dość dobrze widać w terenie. Natomiast pod rynkiem i wokół niego zachowały się pamiętające XVI wiek podziemia, w których przechowywano wino.

Co w Jaśliskach warto zobaczyć?

Świadectwem miejskiej przeszłości Jaślisk jest dobrze zachowany, typowy układ urbanistyczny z centralnym rynkiem. Do lat 90-tych XX wieku stał tutaj zabytkowy ratusz, który nieremontowany i zaniedbany groził zawaleniem. Został rozebrany i zastąpiony innym budynkiem.

Ryneczek w Jaśliskach / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Godne uwagi są drewniane zabudowania, jakich ciężko obecnie uświadczyć w takim zgrupowaniu. Budyneczki skupione wokół dróg dojazdowych do barokowego kościoła parafialnego wzniesionego w latach 1724-1756. W kościele obraz Matki Boskiej Jasielskiej sygnowany w 1634 roku. 23 września na św. Tekli w Jaśliskach odbywa się uroczysty odpust, a w ostatnim tygodniu sierpnia gminne dożynki i wystawa wieńców.

Zabytkowy kościół barokowy Jaśliska / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Matka Boska, Jaśliska / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Kapliczki

Warto zwrócić uwagę na wiele kapliczek przydrożnych. Najstarsza jest kapliczka „Na Kurhanie” z 1659 roku (w kierunku drogi do cmentarza). Według przekazów, istnieje wielkie prawdopodobieństwo (potwierdzone badaniami archeologicznymi), że w tym miejscu pochowano polskich żołnierzy poległych w bitwie ze Szwedami.

Kapliczka zabytkowa / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Kapliczka przy drodze, Jaśliska / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Kapliczka słupowa, Jaśliska / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Przydrożne kapliczki, Jaśliska / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Kapliczki w Jaśliskach / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Dlaczego warto pobyć w Jaśliskach?

Pośród pól to miniaturowe miasteczko tworzy prawdziwą oazę lokalnego spokoju. Pewne miejsca i sytuacje są od wielu lat niezmienne. Oparły się duchowi postępu, pogoni za nowoczesnością. Budyneczki podgryzione „zębem czasu” jeszcze dzielnie walczą, dopóki maja właścicieli. Inne niestety odchodzą w niebyt wraz z tymi, co ich już nie ma. Może warto zawitać do Jaślisk, wynająć nocleg, a może nawet zostać na dni kilka i spróbować żyć, choć przez chwilkę inaczej, spokojniej, nudniej, wejść do baru, zjeść, bo „jedzenie jest”, posłuchać muzyki, posiedzieć na wytartym fotelu. Jaśliska to zdecydowanie jedno z wielu miasteczek, które drzemią, ale na swój sposób żyją znacznie lepiej niż tętniące neonami metropolie.

Pianino zamilkło tylko na chwilę, Jaśliska / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Zabudowa Jaślisk / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Zabudowanie w Jaśliskach / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Cały hałas i zgiełk świata do Jaślisk na razie nie odnalazł drogi i niech dla dobra mieszkańców, nadal nie odnajdzie. To miejsce jest wyjątkowe i piękne. Proste, spokojne i przytulne. I niech takie zostanie jak najdłużej.

Jasliska i boczne drogi / fot. Lidia Tul-Chmielewska

W oknach święci, Jaśliska / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Stara zabudowa Jaślisk / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Przemijanie – Jaśliska / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Jaśliska i przemijanie / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Ostatnie pożegnanie / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Drewniana architektura, Jaśliska / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Czytaj więcej: Ruszamy w Bieszczady! Poznajcie drogę, na której czas miejscami się zatrzymał

Autorka artykułu: Lidia Tul-Chmielewska

Czytaj więcej: Szlaki w Bieszczadach – najlepsze trasy dla początkujących i zaawansowanych. MAPA MIEJSC!