Cerkiew w Czarnej

Jest to jedna z niewielu świątyń, które ocalały z zawieruchy wojennej i powojennej, dzięki miejscowej społeczności, która nie dopuściła do przeobrażenia obiektu na magazyn bądź do zniszczenia.

Przesiedleni ocalili świątynię

Ludność tutaj przesiedlona w ramach Akcji HT – uszanowała dorobek kulturowy tych, którzy również utracili swoje domy w ramach przymusowych przesiedleń.

Cerkiew (obecnie kościół rzymsko katolicki) pw. św. Dymitra wzniesiona została w 1834 roku. Położona obecnie w małym, oddaleniu od drogi głównej obwodnicy bieszczadzkiej, często jest pomijana przez turystów.

W roku 1951 nowi osadnicy przesiedleni z Sokala i Krystynopola odremontowali cerkiew, która obecnie funkcjonuje, jako kościół rzymskokatolicki pw. Podwyższenia Krzyża Świętego.

Świątynia jest orientowana, konstrukcji zrębowej, trójdzielna. Z przodu przed wejściem do świątyni – charakterystyczna fasada z portykiem zwieńczonym trójkątnym szczytem, wspierającym się na sześciu drewnianych kolumnach doryckich. Na uwagę zasługują drzwi wejście (niestety pokryte brzydką farbą) – to są oryginalne drzwi od początku trwania świątyni. We wnętrzu strop płaski, obecnie podwieszony pod oryginalnym.

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Wyposażenie wnętrza cerkwi to bogactwo oryginalności

Zachował się oryginalny ikonostas z 1882 roku, który jest jedynie przesunięty w głąb prezbiterium. Ikonostas, oraz ołtarze boczne zostały odnowione, w miejscu carskich wrót umieszczono tabernakulum. Na ścianie wisi krzyż ze zwieńczenia ikonostasu. Krzyż ołtarzowy zdobiony lustrami, feretron i figura Matki Boskiej – zostały przeniesione do muzeum w Łańcucie.

Po prawej stronie stoi chrzcielnica z pokrywą z drugiej połowy XVII w pochodzącą ze spalonej cerkwi w Lipiu, zdobiona motywem z winorośli. Na ścianie wisi ikona Matki Bożej Opatrzności – Hodegetria, znajdująca się w świątyni od 2005 roku, odnaleziona w Michniowcu –namalowana na drewnie lipowym i datowana na XVII w.

Na ołtarzu bocznym po prawej stronie znajdują się Fidury św. Piotra i Pawła, pochodzące z klasztoru bernardynów w Sokalu. W ołtarzu bocznym po prawej stronie przedniej części widzimy ikonę Matki Bożej Pokrow, a poniżej ikona św. Dymitra Wielkiego Męczennika. W medalionie napis „ Raduj się niewiasto, Mario Najświętsza”

Po lewej stronie, z przodu nawy jest ołtarz z ikoną św. Mikołaja Cudotwórcy, poniżej scena chrztu w Jordanie.

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Widzimy tutaj także scenę Pasji i figury Piotra i Pawła przywiezione z kościoła w Warężu.

Pomniki na zewnątrz świadczą nadal o poszanowaniu przesiedleńców

Przed wejściem do świątyni po prawej stronie zobaczymy kapliczkę z drewnianą figurą Chrystusa Frasobliwego – poświęconą pamięci poległych pomordowanych z Sokalszczyzny w czasie II wojny światowej.

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Obok cerkwi znajdziemy również tablicę poświęconą pamięci przesiedleńców z powiatów hrubieszowskiego i tomaszowskiego ufundowaną w 50 rocznicę tych wydarzeń.

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Na dzwonnicy obok współczesnych dwóch dzwonów zobaczymy jeden z 1886 roku.

Cerkiew w Czarnej / fot. Lidia Tul-Chmielewska

Cerkiew ma wyjątkowe szczęście do proboszczów i wiernych – jest systematycznie remontowana i konserwowana.

Sama świątynia, jak i jej wyposażenie to perełka architektury cerkiewnej.

Lidia Tul-Chmielewska
Źródło informacji: Robert Bańkosz „ Cerkwie bieszczadzkich Bojków”

Porozmawiajmy o Bieszczadach!
Dołącz do grupy Bieszczady.Land na Facebooku

---

---

---