Na jesień 2018 r. planowane jest otwarcie zrekonstruowanej synagogi z Połańca. Odtworzona w najmniejszych detalach bożnica, nie tylko idealnie wkomponuje się w wielokulturowy krajobraz sanockiego skansenu. W jej wnętrzu obejrzymy też bogatą kolekcję judaików. Plenerowe muzeum zaprasza jednak cały rok. Szczególnie atrakcyjne są obecnie niedziele, kiedy to wstęp jest darmowy.
Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku jest jedną z najpopularniejszych bieszczadzkich atrakcji. Nic w tym dziwnego – to w końcu największy skansen w Polsce. I nie chodzi tu o imponującą 38 hektarową powierzchnię, ale liczbę obiektów. A tych przybywa. Budowa najnowszego ma się już ku końcowi. Jest nim rekonstruowana synagoga z Połańca.
Nie przetrwała wojny
Lokalizację odtworzonej XVIII-wiecznej bożnicy zaplanowano w bliskim sąsiedztwie galicyjskiego rynku. Oryginalna synagoga nie przetrwała do naszych czasów, ulegając zniszczeniu w czasie II wojny światowej. Na tablicy informacyjnej tuż przy nowym obiekcie, możemy jednak zobaczyć jak wyglądała w oryginale.
Zdjęcia uzupełnia dokładny opis, mówiący że: „był to budynek drewniany o konstrukcji przysłupowej i zrębowych ścianach wzmocnionych lisicami, nakryty czterospadowym, gontowym dachem. Jego prostokątny zarys o wymiarach 22 x 11 metrów, tworzyły: kwadratowa w rzucie sala główna, sień i izba poprzedzona od zachodu podcieniem, oraz mieszczący się nad nimi babiniec, dostępny z dwukondygnacyjnej, pięcioprzęsłowej galerii. Wnętrze synagogi – ściany i czworoboczne zwierciadlane sklepienie – pokrywała wielobarwna polichromia przedstawiająca znaki zodiaku, rozety, symboliczne zwierzęta, skrzydlate smoki, wici roślinne, kwiaty, rozwinięte tory oraz napisy”.
Zobacz wystawę judaików
Celem pracowników skansenu jest odtworzenie dawnej świetności synagogi. I to nie tylko od zewnątrz. Także wewnątrz budynku zrekonstruowane zostaną: bima (ośmioboczna altana z balustradą i baldachimem), aron ha-kodesz (ozdobna szafa ołtarzowa do przechowywania zwojów tory) jak również podwyższone i wydzielone balustradą dwa chórki dla chederu (szkoły żydowskiej). W bożnicy będzie można też podziwiać wystawę judaików, którymi dysponuje Muzeum.
Rekonstrukcja możliwa jest dzięki zachowanej inwentaryzacji architektonicznej, rycinom i fotografiom zgromadzonym w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie oraz w Zakładzie Architektury Polskiej Politechniki Warszawskiej.
Godziny otwarcia skansenu w sezonie wiosennym i letnim:
– od 1 do 30 kwietnia: godz. 9 – 16
– od 1 maja do 30 września: godz. 8 – 18
Bilety: 16 i 11 zł. Niedziela – wstęp wolny. Zwiedzanie wnętrz obiektów odbywa się tylko z przewodnikiem (cena: 50 i 60 zł).